Titel: Waar Rome eindigt
Oorspronkelijke titel: Dove finisce Roma
Jaar: 2013
Auteur: Paola Soriga
Uitgever: Anthos

Samenvatting: De jonge Sardijnse Ida woont met haar zus en zwager in de wijk Centocelle, in de buurt van het Colosseum, waar iedereen elkaar kent en helpt. Hier leert ze Antonio kennen en wordt ze verliefd. Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, belandt Ida als koerier in het verzet. Van echt gevaarlijke situaties probeert ze weg te blijven, want voor haar schemert een mooie toekomst met Antonio.

In de laatste dagen voor de bevrijding van Rome, vlucht Ida – uit angst voor represailles van de Duitsers – naar de grotten nabij de stadspoorten. Ze heeft geen contact met de buitenwereld. In totale afzondering en gekweld door eenzaamheid, honger en angst, leeft ze op de herinneringen aan de mensen en het eiland die haar dierbaar zijn.

Paola Soriga weet met haar poëtische schrijfstijl een heel ander licht te werpen op die laatste dagen voor de bevrijding van Rome. De bijna argeloze en ook sprankelende kijk van Ida op de wereld, maakt de lijn tussen geluk en verdriet flinterdun.

Recensies: Het boek begint op het punt dat de hoofdfiguur in de Tweede Wereldoorlog een schuilplaats heeft gezocht na een verzetsactie die verkeerd ging. Ze is helemaal alleen en haar jeugd van opgroeiend meisje in Sardinië en Rome passeert in haar hoofd de revue. In de vier dagen dat ze verstopt zit, wordt de lezer ingewijd in haar Romeinse netwerk en hij ontdekt daardoor hoe het al deze mensen vergaat op het einde van de Tweede Wereldoorlog. De hoofdfiguur wordt gekweld door angst voor haar eigen leven en dat van anderen. Hoofdthema’s zijn echter niet alleen oorlog en dood, vriendschap en verliefdheid, maar ook verlies van mensen door migratie en keuze voor anderen. De roman beschrijft de existentiële eenzaamheid en schizofrenie van een migrant die met haar hart op haar geboorteplek is, maar door fysieke aanwezigheid bij gebeurtenissen in een nieuwe leefomgeving wordt betrokken. De thema’s kunnen daarom als klassiek worden beschouwd, niet beperkt tot de Tweede Wereldoorlog. De roman is geschikt voor een groter publiek, een knap stukje werk voor een debuterend schrijfster (1979). Formaat tussen paperback en pocket. Kleine druk.

Drs. F. Meeuwesen